Mỗi người trong chúng ta hiện nay có lẽ đều nghe thấy hai từ"hiphop" bởi vì sự nan toả mãnh liệt và ảnh hưởng sâu rộng của nó đến giới trẻ hiện nay .Tôi viết bài này để cùng mọi người tìm hiểu ,bàn luận về hiphop biết đâu sau khi đọc song bài viết các bạn càng muốn tìm hiểu yêu thích hơn ,còn đối với những người còn cái nhìn thiển cận định kiễn sẽ hiểu thông cảm và dần chấp nhận yêu thích "hiphop"
Trước tiên hiphop theo tiếng của người Jamaica dịch ra có nghĩa là "Vũ điệu lắk hông" do người da màu (các băng đảm xã hội đen) ở khu Ghetto (khu ổ chuột của người nghèo da màu) phố Bronx
ở thành phố NEW YORK (Mỹ) vào những nămcủa thập kỉ 70 (Trả biết có đúng mốc không)
ngày nay hiphop phát triển chủ yếu gồm 5 hình thức (vẫn còn có thể du nhập được thêm ) bao gồm :
1 : nhảy hiphop
2 MC ,rap
3: DJ
4 :Grafity
5: Beat Box
còn một cái nữa cực quan trọng là :thời trang hiphop
Bây giờ ta đi tìm hiểu về :
1.nhảy hiphop bao gồm (
breaking ,poping,locking,stepping,house,hiphop dance ,street dance...)
trong từng cái này nó còn được chia nhỏ ra từng thể loại lắm mà các bạn càng tìm hiểu sâu thêm mới thấy mình hiểu về hiphop còn mơ hồ và nông cạn lắm nói tới nhảy hiphop thì cái đầu tiên người ta nhắc tới là Breaking (cắt đứt,ngưng nghỉ) được gọi là linh hồn của hiphop mỗi chúng ta khi xem đều có chung cảm nhận là nó rất giống võ thuật lại vừa giống xiếc nhưng lại mang tính chất của nghệ thuật biểu diễnđúng như vậy nó bắt nguồn võ của Nam Mỹ(hình như là của Bzaxin)được các băng nhóm xã hội đen sử dụng và hoán đổi nó đi thành các vũ điệuđầu tiên là "uprock" rồi dần được biến đổi chế chiêu để được những vũ đạo làm say lòng người như hiện nay ,chứ thủa ban đầu thì nó được các nhóm này sử dụng như một công cụ để giải quyết với nhau trong hoà bình thường gọi là battle (cuộc đấu từ 2 người hoặc 2 nhóm ,Afrika Bambaataa là người nghĩ ra cách battle )
Breaking Pro
Còn một nơi nữa cần phải nhắc tới là Los Angeles ở đây Breaking cũng bắt đầu nan truyền trong các băng nhóm .Và được các poper ăn cắp biến đổi từ Breaking làm cho nó bớt tính võ thuật hiếu chiến hơn trở thành poping và LockingMà áp dụng đỉnh cao nhất đó chính là ông hoàng nhạc pop Michael Jackson với một điệu nhảy là "moonwalk" (đi bộ ,giật lúi ,lướt gió) đã làm những đứa trẻ và phụ huynh của chúng hoảng sợ (mình đoán chắc tại thời ấy còn lạc hậu khi thấy con trai con đi dẻo hơn cả đàn bà nói đùa đấy mình cũng chẳng biết tại sao nữa)cũng chính bởi cái vũ đạo này mà nghe đồn M.JackSon đã nợ James Brown cái gì đó mà người trong cuộc mới hiểu được thế hệ về sau nổi tiếng nhiều người biết tới về nhảy cái này chính là Bi Rain con Vn mình thấy có Lương bằng quang ,Tim cũng nổi tiếng là nhảy đẹp.Còn một thắc mắc nữa mà các bạn muốn biết là cụm tụm từ "B-Boy" xuất hiện khi ông Kool Herc (một DJ) nhắc tới mà không lời giải thích đầy hàm ý từ đó đã xảy ra cuộc tranh cãi có thể là"boogie boy"hoặc "Break Boy" (mình nghĩ phương án này đúng hơn).Đúng là chỉ có mấy chi tiết mà đã nổ ra bao chuyện để tranh cãi rồi thế nhưng sau những ngày nhuộm màu xã hội đen thì có thể nói "nhảy hiphop" đã nan rộng toàn thế giới Các nước hàng đầu về hiphop là "Mỹ ","Anh ", và Hàn Quốc .Nhắc tới Hàn Quốc một đỉnh cao mới về hiphop của châu á mà thường gọi là "hiphop Hàn" với những điệu nhảy hết sức ma quái nói vui là nhảy cực trâu mà nổi tiếng là nhóm GamBler Crew (Crew -Taem:đội nhóm) tôi thấy tầm tay cũng đăng rất nhiều clip về nhóm này và rất nhiều nhóm hàng đầu thế giới khác.Một thứ khác mà người đã Hàn đã lập trình ra là trò game online "Audition" đã làm phổ biến mạnh mẽ hiphop được nhiều rất người yêu thích và đã thu được khoản lợi nhuận khổng nồ về sau Trung Quốc cũng ra một trò khác là "Hot Step"Còn nói Việt Nam mình thì có lẽ từ khi nước mở cửa giao lưu với toàn thế giới (1986) ,thì tôi đoán hiphop vào nước ta từ năm đầu thập kỉ 90 bằng con đường có thể qua băng đĩa hình hoặc các du học sinh từ nước ngoài trở về truyền đạt cho .Các nhóm nổi tiếng của nước mình như :Big toe ,big south, halley,free style ,new way ..B.P.M ,Doo Doo Clan ( là những nhóm đạt giải bước nhảy xì tin 2008),còn về thành tích thì Big Toe đại diện cho nước ta đi du đấu ở ĐNA được giải 4 (2005) và đạt giải nhất (hình như thế)ở Trung Quốc.
2: DJ (viết tắt từ Disc jackey) mà nếu các bạn để ý thì thấy những người mà cứ hay tay chạy hai đĩa cứ ray ray đấy ,còn chỉnh mấy nút lên xuống (điều chỉnh âm thanh cho chuẩn) nữa thường thấy ở vũ trường hay dance show .Những D J đầu tiên được gọi là cha đẻ dòng nhạc hiphop hiện nay là hai ông Grandmaster Flash và kool Herc khi ở các buổi tiệc ở ghatto các ông đã cắt những đoạn nhạc Soul, hay Disco và cho nó lặp đi lặp lại .Đã tạo ra hiệu ứng âm nhạc làm bàn hoàng tất cả mọi người mà tối ngày nay chúng ta còn thấy nể phục
3.MC ,rap .MC viết tắt là :Master of Ceremonies nghĩa là hoạt náo viên khi mà các DJ thường nói những câu như là: "Yo", "Put your hands up in the air",Everybody say hoooo”,come on ,let's go..)họ chính là MC .Về sau những MC được phát triển hơn thành rapper (rap:nói nhanh nói nhiều nói sắc sảo) thực ra mới đầu rap được các nhóm gangzter sử dụng như một thứ vũ khí để khiêu khích nhau gọi là bản diss (diss:hạ nhục đối thủ) gọi là rap gangz (rap bẩn) .
Sau này còn có rap love (rap tình yêu) rap life (rap về cuộc sống xã hội xung quang) ,Câu chuyện về các rapper này cũng lắm đau khổ gian chuân điển hình như Biggie (Notorious B.I.G) và Tupac (2pac).bị ám sát còn Eminem thì vợ li hôn mẹ nghiện ma tuý còn ra cả toà kiện tụng nhau,mỗi khi biểu diễn ta thường thấy các rapper khua tay(ngày nay là kế tiếp động tác đó thôi) như đang muốn khoe cái gì đó thực ra bắt nguồn là chỉ bởi chữ nghèo quá mà ra họ khoe nhẫn khoe dây chuyền để thể hiện đẳng cấp của mình trong xã hội thiếu bình đẳng như Mỹ Nếu các bạn để ý thì bây giừo mới thấy những bản nhạc R&B-hiphop bây giờ đang rất thịnh hành và có những vị trí cao ngất ngưởng trong bảng xếp hạnh âm nhạc của thế giới ,các rapper được nhiều người nhắc tới như 50 cent ,Akon ,lại nói 50 cent lắm bài có câu I-You nếu dịch mỹ từ thì là tôi-bạn thực chất lại là mày -tao đó là ảnh hưởng của rap gangz đấy.Còn nền âm nhạc nước ta thì không thể đem so sánh với các nền âm nhạc các nước phát triển khác trên thế giới nên R&B hiphop không có vị trí đứng caoNhưng nếu để ý mới thấy cuộc thi "sao mai điểm hẹn "phần thi "R&B-hiphop bao giờ cũng để sau cungf vì đó là là loại nhạc "xương" nhất cũng là để phân biệt trình độ của ca sĩ các tốt nhất vì đúng là thể loại này kén cả người hát lẫn kẻ nghe .Các rapper ở nước ta đựoc biết tới là "Mr Dree :Tiến Đạt; phong Đạt ;Kim ;Young uno (Ngọc Dũng):L.K (Nguyễn Hưng);Valentine,EnBj..."
Tiến Đạt (Mr Dree)
4.Graffity (còn gọi là nguệch hoạ )là hình thức vẽ (xịt) chữ hình ảnh lên tường .Mới đầu xuất phát là một cách đánh dấu định bàn hay để cho mọi người biết tới tên của mình của những chú bé đưa thư người đầu tiên là Taki183 (được coi là người sáng lập).Cái này đôi khi cũng gây ra không ít các phiền toái khi các "xịt sĩ" này vẽ trên tường nhà làm bẩn các công trinh tư nhân nhà nước ,nhưng bây giờ thì nó đã được coi như một kiểu hội hoạ đường phố với rất nhiều tác phảm làm ngỡ ngàng người xem nếu bạn nào có điều kiện ra nước ngoài thấy ở các đường hầm có rất nhiều bức tranh đẹp .Nước ta cũng có rất nhiều nhóm vẽ rất tốt và cũng đang nhận đào tạo các "xịt sĩ" và còn làm cả một trang Web mà bạn có thể tự mình học vẽ và vẽ được các tác phẩm :Graffity"mang phong cách riêng của mình
5 .Beat Box là cách làm giả tiếng nhạc cụ điển tử bằng miệng có lẽ nó cũng bắt đầu từ các DJ hoặc rapper .Nó là đứa con sinh sau đẻ muộn của hiphop tôi đoán từ những năm cuối thập niên 90 hiện nay nó cũng đồng hành cùng hiphop phát triển rộng khắp thậm chí còn có cả tổ chức riêng cũng được đem ra Battle .Các ca sĩ rapper quốc tế cũng thường đem thứ này ra biểu diễn để làm tươi mới tiết mục làm ngỡ ngàng thính giả .Còn ở Việt Nam thì cũng có Beat Boxer là Minh Kiên (sinh viên cao đẳng nghệ thuật HN là người đi đầu của beat box VN) với 8 năm kinh nhiệm tự học hiện cũng đang mở lớp dậy nó ,hiện nay cũng rất nhiều ca sĩ cũng đang tập làm đặc là trong "Sao Mai Điểm Hẹn" khi Ca Sĩ Duy Khoa có màn beat box trong đem thi R&B-hiphoopToi cũng đăng rất nhiều clip về beat box ở tầm tay
Minh Kiên beat box
Thời trang hiphop :nhiều bạn thấy những bộ quần áo chẳng giống ai như quần tụt ,đũng rộng , áo rộng có mũ ,mũ lưỡi trai bằng ,giầy đế trắng, còn nữ thì khá sexy..v.v...Để giải thích cho cái này cũng có nhiều cách đó là do ảnh hưởng của quần áo bọn gangzter , đó là quần áo của môn bóng rổ ,hay quần áo kiểu của các rocker .Tại sao họ phải mặc thế ?bởi vì họ muốn thể hiện cái "my style "(phong cách của tôi) cho mọi nười thấy ,bởi nhiều động tác có sự hoạt động mạnh của cơ thể cần phải thật thoải mái điển hình là những động tác Breaking như quay đầu ,cắt kéo ,đá ngựa..v.v. còn cần cả những đồ bảo hộ như mũ (nón),gang tay ,thiết bị bảo vệ khuỷ tay đầu gối vai vừa đẹp vừa bảo vệ cơ thể. Còn quần áo rộng là do câu chuyện thời trước khi các thanh viên băng đmả này bị bắt vào tù họ phải mặc quần áo rộng thùng thình (chắc là để chính phủ tiết kiệm ko phải may đo nhiều mình đùa tý) không có thắt lưng sự họ lấy đó làm vũ khí đánh nhau ,khi ra tù họ cũng mặc thế luôn.Còn mấy cái dây dợ lằng nhằng (xích) thì bởi hồi trước đó là các vũ khí để đánh nhau giữa các băng đảm mà ngày nay đã thành một hoạ tiết để trang chí cho quần áo thêm đẹp tạo ra phong cách riêng Những thứ còn lại như hình xăm ,hay vẽ mặt ,đầu tóc cũng là thể hiện cho my style mà thôi và đặc biệt là để bổ trợ cho tiết mục thêm phần sinh động .Cái nữa rất nhiều người thấy nhiều bạn nữ nhẩy hiphop ăn mặc có vẻ hơi sexy thì cũng như các laọi hình nhảy khác thôi cái này ta cũng không nên phán xét vì tạo phong cách riêng để lôi cuốn khán giả tạo sự màu sắc cho tiết mục
Thời trang hiphop
Do kiến thức của tôi về hiphop còn sơ đẳng nên chỉ có thể trình bày sơ khai cho mọi người hiểu mà thôi .Nói chung từ hiphop nghĩa của nó rất rộng nó được gọi là một nền văn hoá được cộng hưởng bởi 4 yếu tố vũ đạo +âm nhạc+thời trang+vẽ.Vì chúng ta cứ tưởng tượng hiphop nó như một ngôi nhà hoang mang tính chất hoang giã vừa nhận được mọi thứ vừa kết hợp được với nhiều thứ mà minh chứng là vũ đạo ,thời trang, nhạc luôn luôn được sáng tạo làm ra nhiều thứ mới mẻ hấp dẫn hơn ,với nhiều kiểu nhảy ,các bộ trang phục đa dạng , âm nhạc kết hợp với mọi thể loại được.Có thể vẫn còn nhiều người có cái nhiều thiếu thiện cảm ,hắt hủi với hiphop cũng đơn hiphop như một cái cốc nước trong có nước có thể người nhìn thấy đầy người lại thấy vơi .Cái gì cũng có 2 mặt của nó xấu và tốt ,hiphop cũng vậy nó được xuất phát từ các băng đảm xã hội đen nên nó có tính chất nổi loạn hiếu chiến ,hay khiêu khích nhưng nếu nhìn kĩ lại mới thấy hiphop sinh ra lại chính là công cụ để giải quyết hoà bình nhất giữa các băng đảm chánh cảnh chem. giết đổ máu ,họ cũng chỉ là “bần cùng sinh đạo tặc” thôi bởi ai cũng biết xã hội Mỹ rất bất bỉnh đẳng rất nhiều điều bất công mà kẻ hấng chịu lại là những người da màu nghèo .Hiện nay có 2 xu hướng phát triển đó là đường phố và sân khấu , đường phố thì vẫn muốn bảo thủ giữ nguyên tính chất ban đầu của hiphop là phải có tý chất xã hội đen còn sân khấu thì một phần vẫn là đường phố nhưng đã được biến đổi để phù hợp với hoàn cảnh hiện nay muốn khẳng định được vị trí của mình thì phải làm cho nhiều người hưởng ứng yêu thích .Rất nhiều nhóm hiện nay đầu tư rất tốt về ý tưởng và ý nghĩa bài biểu diễn của mình mà như nhận xét của cuộc thi “bước nhảy xì tin “ cho thấy hiphop đang ngày càng với những hoạt cảnh của xã hội cuộc sống ,hay âm nhạc cũng vậy như “không nhà và” giao thong” của Tiến Đạt” ,trên thế giưói đã sản xuất rất nhiều phim hay nói về hiphop như “stomp the yard you ,got served endinh,honey.v.v” những phimnày thu lợi nhuận rất cao việt nam mình cũng sắp có những phim đầu tiên về hiphop.Nên thế hiphop cũng như một con virus đã nan toả toàn cầu nên bạn tiếp nhận nó nhìn nhận nó thể nào phần tốt hay xấu của nó .Nếu các bạn đã có niềm đam mê yêu thích cộng them sự siêng năng ,kiên nhẫn thông minh thì hãy đến ngay các nhóm để học tập họ sẽ tận tình chỉ bảo cho bạn yên tâm họ sẽ không lấy học phí đâu mà có lấy cũng chỉ để chả tiền thuê sàn hay chi phí hợp lý khác thôi .Tôi thấy có rất nhiều phụ huynh ngăn cản nhưng theo một tiến sĩ tâm lý học thì “càng ngăn cấm thì càng muốn muốn tìm hiểu yêu thích hơn ,tốt nhất là phải có định hướng khuyên bảo đúng lúc”,biết đâu con bạn lại trở thành một vũ công hay vũ sư nổi tiếng thì sao .
Mọi người đều đã thấy động cơ của tôi khi viết bài này nhưng còn một bí mật nữa tôi muốn nói là “hiphop” chính là một trong bốn niềm đam mê của tôi (tôi định viết thêm nữa cũng phải gấp 3 thế này tuy không được như ý nhưng cũng tạm ổn)
Các bạn những người thích hay không thích hay đang còn do dự, có thể còn nhiều bài viết khác tranh luận về hiphop ,có lẽ còn nhiều người vẫn còn phản cảm không chấp nhận hiphop nhưng họ không thể phủ nhận được một điều rằng hiphop đan có ở mọi ngóc ngách của xã hội một phần tất yếu của cuộc sống hiện đại họ cho rằng hiphop chỉ là một bọn vô học nghịch ngợm nhưng xin thưa những nhóm hiphop hàng đầu lại rất nhiều là sinh viên của các trường đậi học (mà tiêu biểu là Doo Doo clan là của học viện tài chính),ngay kỉ luật nghiêm như quân đội nhưng nếu xem các chương trình "Chúng tôi là chiến sĩ" thấy rất nhiều tiết mục các chiến nhảy hiphop đọc rap (tuỳ còn hơi gà ) ,hay các chương trình game show "Hành trình văn hoá ","Hành khách cuối cùng" đều thấy có .Mà áp dụng cao nhất là các chương trình của VTC chính họ đã làm hiphop của Việt Nam có được đà để thăng hoa bằng nhiều chương trinh như "tôi 20 " game show "nhịp điệu cuộc sống "Bệ phóng tài năng "và trò game "Audition".Vậy thay cho lời kết bài viết của tôi xin chích một đoạn trong bài báo nói về hiphop sau đây : Tờ Thời báo Thượng Hải bình luận: "Nếu còn thanh niên trẻ nào ở thành thị chưa từng nghe gì hoặc biết gì về Hip-hop thì người đó hẳn đang mơ màng lang thang trong sự tồn tại ở trái đất. Sức mạnh toàn cầu hóa đã mang Hip-hop đến nhiều nước trên thế giới và hầu như ở đâu thứ "Black music" này cũng giành một vị trí quan trọng trong nền ca nhạc bản địa và được thể hiện bằng nhiều thứ ngôn ngữ như Pháp, Nga, Trung, Đức, Hàn, Nhật...".